Theo Nghị định 151/2024/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành, kể từ ngày 1/7/2025, Chủ tịch UBND cấp xã sẽ chính thức có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu (thường gọi là sổ đỏ) cho cá nhân, hộ gia đình – thay vì phải chờ cấp huyện hoặc cấp tỉnh như trước đây.
Cụ thể hóa quyền lực địa phương cấp cơ sở
Việc chuyển giao thẩm quyền này nằm trong lộ trình phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực quản lý đất đai, nhằm tinh gọn bộ máy, giảm tải cho cấp huyện, cấp tỉnh, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân trong việc tiếp cận dịch vụ hành chính công.
Theo đó, Chủ tịch UBND cấp xã/phường/đặc khu sẽ trực tiếp thực hiện:
- Cấp sổ đỏ lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân.
- Cấp sổ đỏ theo phương án điều chỉnh đất đai, góp quyền sử dụng đất đã được phê duyệt.
- Xác định lại diện tích đất ở trong trường hợp có vườn, ao, đất thổ cư cấp sổ đỏ trước ngày 01/7/2004.
Những nhiệm vụ “khủng” chuyển từ cấp tỉnh, huyện về cấp xã
Không chỉ dừng ở việc cấp sổ đỏ, Nghị định 151 còn quy định chuyển một loạt nhiệm vụ quan trọng từ cấp huyện, tỉnh về cấp xã, bao gồm:
- Phê duyệt phương án sử dụng đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế.
- Phê duyệt sử dụng đất lúa của cá nhân.
- Thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và cưỡng chế thu hồi đất.
- Quyết định giá đất cụ thể tại địa phương.
- Quyết định giá bán nhà tái định cư trên địa bàn.
- Cho phép giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đối với cá nhân.
- Thành lập Hội đồng thẩm định giá đất cấp xã.
- Quy định về công khai và minh bạch thông tin
UBND cấp xã được giao thêm trách nhiệm công bố công khai quy hoạch sử dụng đất cấp xã tại trụ sở và trên Cổng thông tin điện tử của mình. Việc này nhằm đảm bảo người dân có thể tra cứu thông tin quy hoạch dễ dàng, hạn chế tình trạng “mù mờ thông tin”, từ đó giảm tranh chấp, khiếu kiện kéo dài.
Cải cách mạnh về thủ tục hành chính
Chính phủ yêu cầu cơ quan giải quyết thủ tục đất đai không được yêu cầu người dân phải chỉnh lý lại giấy tờ sau khi địa phương thực hiện sắp xếp, tổ chức lại bộ máy. Thay vào đó, việc cập nhật, chỉnh lý sẽ được thực hiện đồng thời trong quá trình giải quyết hồ sơ hoặc theo yêu cầu của người sử dụng đất.
Đây được xem là bước cải cách mạnh mẽ, cắt giảm thủ tục rườm rà, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các giao dịch liên quan đến đất đai.
Sắp xếp lại đơn vị hành chính: 63 tỉnh còn 34
Liên quan đến bộ máy chính quyền địa phương, ngày 12/6/2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh, theo đó:
Cả nước sẽ giảm từ 63 xuống còn 34 tỉnh, thành.
Đồng thời thiết lập lại địa giới hành chính, bộ máy lãnh đạo mới cho 3.321 xã, phường, đặc khu trên cả nước.
Theo kế hoạch, ngày 30/6, các địa phương sẽ công bố địa giới hành chính mới và từ ngày 1/7, bộ máy chính quyền mới theo mô hình hai cấp (tỉnh – xã) sẽ chính thức đi vào hoạt động.
Kỳ vọng tạo đột phá về quản lý đất đai
Với việc trao quyền mạnh mẽ cho cấp xã, Chính phủ kỳ vọng sẽ:
- Tăng tính chủ động và hiệu quả quản lý đất đai tại cơ sở.
- Rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ đất đai cho người dân.
- Giảm thiểu tình trạng chồng chéo, quá tải ở cấp huyện, cấp tỉnh.
- Tăng cường tính minh bạch, công khai, giảm tiêu cực, nhũng nhiễu.
Từ 1/7/2025, người dân không còn phải chờ đợi ở huyện hay tỉnh khi xin cấp sổ đỏ lần đầu. Hãy đến ngay UBND xã/phường nơi có đất để được hỗ trợ nhanh chóng, đúng thẩm quyền – bước cải cách mang đất đai đến gần hơn với người dân!
