Dân gian xưa có câu: "Dù nghèo cũng không nên ăn lươn vàng, lươn trông trăng", ý chỉ rằng không phải lươn đồng nào cũng có thể ăn được, đặc biệt là lươn trông trăng.
Theo quan niệm dân gian, lươn trông trăng thường có kích thước lớn hơn lươn đồng bình thường và mang hai đặc điểm đặc trưng. Thứ nhất, chúng có xu hướng ăn xác động vật như chó, mèo chết ngoài đồng, khiến nhiều người e ngại về độ an toàn thực phẩm.
Thứ hai, loài lươn này thường xuất hiện vào những đêm trăng tròn, thường xuyên ngẩng đầu lên nhìn trăng, vì thế được gọi là lươn trông trăng.
Vậy ngày nay, khoa học lý giải điều này ra sao?
Chính vì những truyền thuyết này mà nhiều người tin rằng lươn trông trăng không thể ăn được. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có bất kỳ cơ sở khoa học nào chứng minh điều này.
Trên thực tế, lươn đồng đôi khi nhấc đầu lên khỏi mặt nước không phải vì có tập tính đặc biệt, mà do môi trường nước bị ô nhiễm, thiếu oxy, khiến chúng phải ngoi lên để thở.
Ngoài ra, lươn đồng vốn là loài sống về đêm, thường kiếm ăn khi trời tối. Vào những đêm trăng sáng, việc quan sát và bắt lươn trở nên dễ dàng hơn, đặc biệt là những con lươn lớn, khiến người ta có ấn tượng rằng chúng hay "ngẩng đầu nhìn trăng".
Cách phân biệt lươn đồng và lươn nuôi:Lươn đồng: Bụng vàng, lưng đen, đuôi nhọn, thân tròn. Thịt chắc, thơm ngon.
Lươn nuôi: Bụng có màu vàng nhạt pha lẫn nâu đen, đầu nhỏ, đuôi ngắn. Thịt mềm, không dai, ít thơm.
