Bắt đầu từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 chính thức có hiệu lực. Một trong những điểm đột phá của luật này là hạ điều kiện tối thiểu về thời gian tham gia BHXH để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm. Thay đổi này mở ra cơ hội lớn cho hàng triệu người lao động được đảm bảo an sinh khi về già.
Giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu: 15 năm là đủ
Theo quy định mới tại Luật BHXH năm 2024, từ ngày 1/7/2025, người lao động chỉ cần đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên và đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định là đã có thể được hưởng lương hưu hằng tháng.
Đặc biệt, quy định này áp dụng với cả những người đã tham gia BHXH trước thời điểm luật mới có hiệu lực, nhằm tạo điều kiện cho những trường hợp bắt đầu tham gia muộn, hoặc có quá trình tham gia không liên tục vẫn có cơ hội nhận lương hưu thay vì nhận BHXH một lần như trước đây.
Mức hưởng lương hưu cụ thể ra sao?
Đối với lao động nữ:
Mức lương hưu hàng tháng bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH với 15 năm đóng BHXH đầu tiên.
Sau đó, mỗi năm đóng thêm được cộng thêm 2%.
Mức hưởng tối đa là 75%.
Đối với lao động nam:
Với 20 năm đóng BHXH, được hưởng 45% mức bình quân tiền lương.
Từ năm 21 trở đi, mỗi năm đóng thêm được tính 2%, tối đa 75%.
Trường hợp đóng từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu bằng 40% mức bình quân tiền lương, sau đó mỗi năm đóng thêm tính thêm 1%.
Hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu
Người lao động có thời gian đóng BHXH vượt quá số năm để hưởng tối đa mức lương hưu (tức 30 năm đối với nữ, 35 năm đối với nam) sẽ được hưởng trợ cấp một lần. Mức trợ cấp bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng vượt.
Trường hợp người lao động tiếp tục đóng BHXH sau khi đủ tuổi nghỉ hưu, trợ cấp một lần tính bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng cho mỗi năm đóng thêm.
Tuổi nghỉ hưu tiếp tục tăng theo lộ trình
Căn cứ Bộ luật Lao động 2019, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường đang tiếp tục điều chỉnh theo lộ trình:
Năm 2025:
- Nam: 60 tuổi 9 tháng
- Nữ: 56 tuổi 4 tháng
Tăng dần để đến năm:
- 2028: Nam nghỉ hưu ở tuổi 62
- 2035: Nữ nghỉ hưu ở tuổi 60
Cách tính bình quân tiền lương đóng BHXH
Tùy thời điểm tham gia BHXH, mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính lương hưu được xác định như sau:
Trường hợp người lao động đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, thì bình quân tiền lương làm căn cứ hưởng lương hưu tính theo toàn bộ thời gian đóng BHXH, không phụ thuộc vào thời điểm tham gia.
Vì sao quy định mới là bước tiến đáng kể?
Việc giảm điều kiện từ 20 năm xuống 15 năm đóng BHXH giúp:
- Mở rộng đối tượng được tiếp cận với chính sách lương hưu.
- Hạn chế tình trạng rút BHXH một lần, góp phần đảm bảo an sinh lâu dài.
- Khuyến khích người lao động duy trì tham gia BHXH, kể cả những người có quá trình làm việc ngắt quãng hoặc bắt đầu muộn.
Theo thống kê, nhiều người lao động tự do, đặc biệt ở độ tuổi ngoài 40, khó có khả năng tích lũy đủ 20 năm đóng BHXH. Quy định mới là cơ hội để họ được hưởng lương hưu, tránh rơi vào cảnh không thu nhập khi về già.
