Tại sao dân gian lập đền miếu thờ người ăn mày?

Trong văn hóa dân gian, có nhiều nơi có những đền thờ người ăn mày và cho rằng những người kinh doanh đối đãi cẩn thận với người ăn mày để tránh mất lộc.

Tại một số nơi có những đền miếu thờ người ăn mày chết đường chết chợ. Trong thực tế có những người ăn mày tới cửa thì có người sợ hãi, có người lại rất chỉn chu tiếp đãi. Nhiều gia đình khi có đám tang, đám cưới mà thấy người ăn mày thì sẽ gọn mâm cơm riêng cho họ ăn.

Việc đối đãi với người ăn mày không chỉ là gặp người khó thì giúp mà còn có liên quan tới niềm tin tâm linh dân gian:

Thứ nhất theo quan niệm dân gian một số nơi cho rằng những người ăn mày là người gặp hoạn nạn khó khăn, bị trời đày nên thương họ cho họ ăn là thể hiện tấm lòng cao đẹp của người với người. Hơn nữa dân gian dạy rằng khi con người đang gặp chuyện vui vẻ thì nên phân phát chia lộc để lộc gia tăng lộc phước báo sẽ giúp tích thêm vượng khí cho gia đình. Bởi vậy người ăn mày xuất hiện đôi khi chính là để tạo điều kiện cho gia chủ làm thêm việc phước, làm thêm việc phước thì tăng thêm phước phần thì sẽ tăng thêm may mắn, tài lộc.Chính vì niềm tin này nên một số người không sợ khi người ăn mày xuất hiện ở cửa hàng của mình, không xua đuổi đốt vía mà sẽ tặng cho họ chút đồ ăn. Tuy nhiên do người ăn mày thường ăn mặc rách rưới, lâu ngày không tắm rửa nên thường sẽ được mời ra vị trí riêng để ăn, không làm ảnh hưởng tới đám đông, không mất mỹ quan trong tiệc, trong đám khai trương.

Thứ hai, theo quan niệm dân gian người ăn mày có thể là hiện thân của thần tài. Trong dân gian có nhiều truyền thuyết về thần tài, từ chuyện ông Phạm Lãi, tới chuyện Như Nguyện… Trong số các truyền thuyết về thần tài thì lại kể rằng thần tài là người coi quản tiền bạc trên thiền đình nhưng vì một lần uống say nên đã ngủ quên rồi bị phạt xuống trần. Khi xuống trần thần tài rơi vào tảng đá mất trí nhớ và bị người ta lấy trộm quần áo. Thần tài phải đi ăn xin, và may mắn được một cửa hàng ăn cho vào ăn. Lúc đó vị ăn mày này rất thích ăn thịt quay. Lạ thay khi người ăn mày đó vào thì quán bỗng dưng đông khách, bởi đó chính là thần tài trong dạng người ăn mày. Chính vì sự tích này nên nhiều người cho rằng những người ăn mày kia biết đâu chính là hóa thân của Thần tài ở  kiếp này, việc đối đãi tốt với thần tài sẽ mang lại may mắn tài lộc trong kinh doanh. Nếu xua đuổi người ăn mày là xua đuổi thần tài, bạn sẽ bị mất phước mất tài mất lộc.

Trong thực tế thì nhiều nơi có xuất hiện miếu thờ người ăn mày. Một phần vì thời xa xưa nghèo đói nên nhiều người đi ăn xin khắp nơi, không có người thân, rồi khi đói ốm mà chết ở nơi đất khách xa lạ, không có ai lo hương khói. Mà tinh thần người Việt là rất nhân văn nên lập miếu thờ vì nghĩ rằng người chết đường chết chợ như vậy rất thiêng. Hơn nữa vì họ chết như thế nên người dân xót thương mà đắp mộ lập miếu thờ thể hiện tấm lòng tương thân tương ái, thương xót của người Việt.

Việc xua đuổi người ăn mày vừa thể hiện sự thiếu tinh tế, không tốt bụng vừa có thể là xua đuổi thần tài nên nhiều người kinh doanh khi gặp người ăn mày sẽ cho họ đồ ăn, quần áo. Ở nhiều địa phương có đền miếu người ăn mày được dân tin đến cúng lễ vì cho rằng người đó rất thiêng.

Hiện nay cũng tùy theo nhận thức của mỗi người mà có cách hành xử khác nhau. Dẫu không tin theo tâm linh, thì người ăn mày đến xin, việc cho tiền có nhiều tranh cãi nhưng nếu họ đói hãy cho họ miếng ăn, điều đó là giúp người cơ nhỡ không làm tổn hại mà chỉ gia tăng phước đức của bạn. Trong một ngày vui vẻ, nếu bạn vẫn có thể cúi xuống đối đãi với người bẩn thỉu nghèo rách rưới thì cũng không làm xui bẩn bạn mà chỉ thể hiện bạn là người có tấm lòng nhân ái. Còn nếu bạn nghĩ đó là xui rủi thì tự khắc tâm bạn sẽ thấy khó chịu nhăn nhó và sẽ có hành xử không còn đẹp nữa.

*Thông tin chỉ có tính chiêm nghiệm tham khảo.