"Ca phẫu thuật đã thành công nhưng bệnh nhân thì đã qua đời". Phát biểu đầy ẩn dụ và có phần ngạo nghễ của Thomas Frank sau thất bại trên chấm luân lưu trước PSG không chỉ là một câu nói gây chú ý.
Nó gói gọn một cách hoàn hảo nghịch lý lớn nhất của Tottenham Hotspur trong đêm Siêu cúp châu Âu: một màn trình diễn chiến thuật đầy hứa hẹn bị hủy hoại bởi những vấn đề cố hữu về nhân sự và bản lĩnh.
Sự tự tin của vị chiến lược gia người Đan Mạch là có cơ sở, nhưng nó cũng không thể che mờ những bài toán nan giải mà ông phải đối mặt nếu muốn thực sự vực dậy "bệnh nhân" Tottenham.
Phần "thành công của ca phẫu thuật" nằm ở chính dấu ấn chiến thuật mà Frank đã áp đặt lên trận đấu. Đối mặt với nhà vô địch Champions League, ông đã dũng cảm từ bỏ hệ thống quen thuộc dưới thời người tiền nhiệm để chuyển sang sơ đồ ba hậu vệ, đặt trọng tâm vào các tình huống cố định.
Kế hoạch này đã tỏ ra hiệu quả một cách đáng kinh ngạc. Hai bàn thắng của Micky van de Ven và Cristian Romero đều đến từ những pha dàn xếp được tập luyện kỹ lưỡng.
Trong suốt 75 phút đầu trận, Tottenham đã chơi một thứ bóng đá thực dụng, kỷ luật và gần như hoàn hảo, vô hiệu hóa hoàn toàn sức tấn công của những ngôi sao bên phía PSG.
Đó là hình ảnh của một đội bóng có thể thích nghi, có thể thay đổi để giành chiến thắng, một tín hiệu tích cực cho thấy Frank có thể mang đến sự linh hoạt mà Spurs còn thiếu. Ông có quyền tự hào về điều đó, và ông đã không ngần ngại khẳng định mình "rất, rất tự hào" về các cầu thủ.
Thế nhưng, "bệnh nhân đã qua đời" vì những căn bệnh trầm kha mà một "ca phẫu thuật" chiến thuật đơn lẻ không thể chữa khỏi. Đầu tiên và rõ ràng nhất là lỗ hổng về chất lượng nhân sự ở một vài vị trí.
Màn trình diễn của Djed Spence là một ví dụ không thể tệ hơn. Được trao cơ hội ở một trận chung kết, hậu vệ người Anh đã đáp lại bằng một con số thống kê gây sốc: tỷ lệ chuyền bóng chính xác chỉ vỏn vẹn 53%. Anh không thể hoàn thành một pha đi bóng hay một quả tạt nào.
Trong một thế trận đòi hỏi sự tập trung và chính xác tuyệt đối, sự yếu kém của một mắt xích đã phá vỡ toàn bộ hệ thống. Màn trình diễn này cho thấy Tottenham đang thiếu những cầu thủ đủ bản lĩnh và đẳng cấp cho các trận cầu lớn, và nó gần như đã định đoạt tương lai của Spence tại câu lạc bộ.
Vấn đề thứ hai, sâu sắc và khó giải quyết hơn, chính là "lời nguyền Spursy" – một thuật ngữ ám chỉ thói quen sụp đổ ở những thời điểm quyết định.
Việc dẫn trước 2-0 rồi để đối thủ gỡ hòa trong những phút cuối không phải là điều mới mẻ với Tottenham. Nó là một căn bệnh tâm lý cố hữu, một sự mong manh về bản lĩnh đã ám ảnh câu lạc bộ trong nhiều năm.
Sự sụp đổ này không chỉ đến từ sai lầm cá nhân, mà còn là sự thất bại của cả một hệ thống trong việc chịu đựng áp lực. Cơn thịnh nộ của người hâm mộ nhắm vào cầu thủ trẻ Mathys Tel sau cú sút luân lưu hỏng ăn chỉ là một triệu chứng của sự bất lực.
Đổ lỗi cho một cá nhân dễ dàng hơn là thừa nhận rằng cả tập thể đã thất bại trong việc thể hiện bản lĩnh của một nhà vô địch.
Bài toán dành cho Thomas Frank giờ đây đã hiện ra rõ nét. Về mặt nhân sự, ông và ban lãnh đạo phải hành động quyết liệt trên thị trường chuyển nhượng, như chính ông đã thừa nhận.
Những mục tiêu như Savinho hay Eberechi Eze là cần thiết để nâng cấp chiều sâu và chất lượng đội hình. Về mặt tinh thần, nhiệm vụ của Frank còn nặng nề hơn: phải thay đổi ADN của đội bóng. Sự tự tin và việc ông đứng ra bảo vệ các cầu thủ sau loạt sút luân lưu là một bước đi đúng đắn, cho thấy Frank muốn xây dựng một văn hóa không đổ lỗi.
Trận thua ở Siêu cúp, dù đau đớn, lại chính là một bài học đắt giá. Nó cho Frank thấy rõ những gì ông có trong tay và những gì ông cần phải làm.
"Bệnh nhân" Tottenham có thể chưa "chết" hoàn toàn, nhưng để hồi sinh, họ cần nhiều hơn là một "ca phẫu thuật" chiến thuật thành công. Họ cần một cuộc đại phẫu về cả con người và tư duy.
