Trận tranh đai hạng rơm nữ giữa Mackenzie Dern và Virna Jandiroba mới đây đã làm dấy lên cuộc tranh luận về giá trị của một trận đấu vô địch. Tuy nhiên, nhìn lại lịch sử UFC, có những cuộc đối đầu tranh đai còn gây tranh cãi và thiếu ý nghĩa hơn rất nhiều, nơi chiếc đai danh giá dường như chỉ là một chiêu bài.
Sự kiện UFC 321 có lẽ sẽ được nhớ đến như một trong những đêm pay-per-view gây thất vọng nhất năm 2025, và những lùm xùm đã bắt đầu ngay cả trước khi trận đấu chính diễn ra. Tâm điểm của sự chỉ trích là trận co-main event giữa Virna Jandiroba và Mackenzie Dern cho chiếc đai hạng rơm (strawweight) bỏ trống. Nhà cựu vô địch Zhang Weili đã từ bỏ ngôi vương để theo đuổi trận siêu kinh điển với nữ hoàng hạng ruồi Valentina Shevchenko, khiến cuộc đối đầu giữa Jandiroba và Dern không nhận được sự tôn trọng cần thiết. Thậm chí, nhà phân tích Din Thomas còn thẳng thừng gọi nó là "vô nghĩa".
Dù Dern đã chiến thắng sau một trận đấu căng thẳng để chính thức trở thành nhà vô địch UFC, tầm quan trọng của danh hiệu này và vị thế của cô trong làng võ thuật vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Thế nhưng, công bằng mà nói, trận Dern và Jandiroba vẫn chưa thể sánh được với những trận tranh đai "kỳ lạ" nhất mà UFC từng tổ chức. Hãy cùng lật lại những trang sử cũ để điểm mặt những trận vô địch mà ở đó, dường như chẳng có gì thực sự được đặt lên bàn cân.
Nicco Montano vs. Roxanne Modafferi: Nhà vô địch từ show truyền hình thực tế
Việc tìm ra nhà vô địch thế giới thông qua một chương trình truyền hình thực tế như The Ultimate Fighter (TUF) vốn đã là một ý tưởng khó thuyết phục. Nhưng UFC đã quyết định khai sinh hạng cân ruồi nữ (women's flyweight) theo cách này tại mùa giải TUF 26, và mọi chuyện càng trở nên trớ trêu hơn.
Roxanne Modafferi, một võ sĩ kỳ cựu đáng mến, bất ngờ có cơ hội tranh đai sau khi Sijara Eubanks, người đã thắng cô ở bán kết, phải rút lui vì suy thận. Đối thủ của cô là Nicco Montano, một cái tên còn khá vô danh. Hoàn cảnh éo le này đã khiến trận tranh đai đầu tiên của hạng cân mới bị coi nhẹ ngay từ đầu. Đáng nói hơn, trong khi tất cả những điều này diễn ra, một thế lực mang tên Valentina Shevchenko vẫn đang tồn tại, nhưng lại thi đấu ở hạng cân 135 pound.
Montano đã giành chiến thắng, viết nên một câu chuyện cổ tích... nếu nó không kết thúc bằng một tấn bi kịch. Cô chưa từng bảo vệ đai và cuối cùng bị tước danh hiệu sau khi không thể tham gia trận đấu với Shevchenko. UFC và người hâm mộ dường như đã cùng nhau đồng ý "giả vờ như chuyện đó chưa từng xảy ra". Dù vậy, trên bất kỳ danh sách vô địch chính thức nào của UFC, cái tên Nicco Montano vẫn ở đó.
Holly Holm vs. Germaine de Randamie: Màn ra mắt khó hiểu của một hạng cân
Đây có lẽ là câu trả lời chính xác nhất cho một trận tranh đai "vô nghĩa". UFC 208 là một sự kiện được chắp vá vội vàng, và để cứu vãn một đêm pay-per-view, UFC đã giới thiệu hạng cân lông nữ (women's featherweight) với trận đấu giữa cựu vô địch hạng gà Holly Holm và Germaine de Randamie.
Ai cũng hiểu hạng cân này được tạo ra để dọn đường cho "quái vật" Cris Cyborg. Thế nhưng, Cyborg lại không phải là người thi đấu trận tranh đai đầu tiên, mà chỉ ngồi ở hàng ghế khán giả. Một quyết định khó hiểu đến nực cười. Trận đấu diễn ra tẻ nhạt, và điểm nhấn duy nhất là việc de Randamie liên tục ra đòn sau khi chuông hết hiệp vang lên, không chỉ một mà đến hai lần, nhưng không hề bị trừ điểm.
De Randamie thắng bằng một quyết định gây tranh cãi. Sự vô nghĩa của trận đấu này càng được khẳng định khi sau đó, cô thẳng thừng từ chối đối đầu với Cris Cyborg và bị tước đai. Một triều đại có lẽ chỉ kém tệ hơn so với Nicco Montano, nhưng ít nhất câu chuyện của Montano còn có một hành trình, còn trận đấu này giống như việc UFC ném hai phi tiêu vào hai cái tên bất kỳ để đảm bảo năm 2017 không khởi đầu như một thảm họa hoàn toàn.
Andrei Arlovski vs. Justin Eilers: Thời kỳ tăm tối của hạng nặng
Nếu bạn nghĩ hạng nặng UFC hiện tại đang khủng hoảng, hãy thử nhìn lại đội hình năm 2005. Andrei Arlovski là nhà vô địch tạm thời trong khi Frank Mir phải ngồi ngoài vì tai nạn xe máy. Đối thủ đầu tiên của Arlovski trong công cuộc bảo vệ đai là Justin Eilers.
Trận đấu này phi lý ở nhiều cấp độ, nhưng tệ nhất là việc Eilers nhận suất tranh đai chỉ chưa đầy bốn tháng sau khi bị Paul Buentello knock-out một cách nặng nề. Tại sao anh ta lại có cơ hội? Đơn giản vì lúc đó, theo đúng nghĩa đen, không còn ai khác.
Eilers bước vào lồng bát giác với tư cách là kèo dưới hoàn toàn và trận đấu đã phản ánh đúng điều đó. Arlovski hủy diệt đối thủ một cách tàn nhẫn. Eilers chỉ có thể trụ lại bằng sự lì lợm, nhưng cái giá phải trả là hai bàn tay bị gãy, đứt dây chằng chéo trước, gãy mũi và bong gân mắt cá chân. Tất cả những chấn thương đó xảy ra trước khi Arlovski kết thúc anh bằng TKO sau hơn bốn phút.
Đó là một màn trình diễn tàn bạo trong một trận đấu lẽ ra không bao giờ nên diễn ra, một minh chứng cho thấy sự khan hiếm tài năng trầm trọng của hạng nặng thời bấy giờ.
Michael Bisping vs. Dan Henderson 2: Khi "câu chuyện" quan trọng hơn chuyên môn
Khác với những ví dụ trên, trận đấu này lại là một trường hợp đặc biệt: một trận tranh đai phi lý về mặt chuyên môn nhưng lại hấp dẫn đến nghẹt thở. Michael Bisping đã giành đai vô địch hạng trung một cách xứng đáng khi hạ gục Luke Rockhold. Anh là một nhà vô địch thực thụ.
Tuy nhiên, khi anh chọn bảo vệ đai trước Dan Henderson, giá trị của chiếc đai đã bị biến thành một trò hề. Ở tuổi 46, Henderson không hề xứng đáng với suất tranh đai. Ông chỉ có thành tích 2 thắng 2 thua kể từ khi trở lại hạng 185 pound và đã bị knock-out nặng nề một năm trước đó. Trận đấu này rõ ràng được sắp đặt để Bisping có cơ hội trả món nợ cũ trước Henderson ngay trên sân nhà Anh quốc.
Và rồi Bisping suýt chút nữa đã thua! Dù chỉ còn là cái bóng của chính mình, Henderson đã hai lần suýt knock-out nhà vô địch. Bisping đã phải chiến đấu kiên cường để giành một chiến thắng sít sao bằng tính điểm. Trận đấu đầy bạo lực và kịch tính, nhưng nó lại làm hoen ố di sản của chiếc đai. Sau đó, thay vì đối mặt với những kẻ thách thức hàng đầu như Yoel Romero hay Jacare Souza, Bisping lại chọn trận đấu kiếm tiền với Georges St-Pierre, khiến cả hạng cân bị đình trệ. Rõ ràng, đây là một trong những trận bảo vệ đai phi lý nhất, nhưng không thể phủ nhận, nó cũng là một trong những trận đấu "vô nghĩa" nhưng lại đáng xem nhất.
