Gen Z (sinh từ 1997 đến 2012) đang phải đối mặt với một thực tế đáng lo ngại: dấu hiệu lão hóa sớm xuất hiện nhiều hơn so với các thế hệ trước. Trong khi thế hệ này có cơ hội tiếp cận với công nghệ, sản phẩm làm đẹp và điều kiện sống tốt hơn, họ lại đang trải qua quá trình lão hóa nhanh chóng cả về thể chất lẫn tinh thần. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này?
Xu hướng làm đẹp có đang phản tác dụng?
Một trong những yếu tố quan trọng tác động đến ngoại hình của Gen Z là sự phổ biến của các phương pháp thẩm mỹ như tiêm filler, botox hay căng chỉ. Bác sĩ Ross Perry, Giám đốc y tế tại Cosmedics Skin Clinics (Anh), nhận định rằng việc can thiệp thẩm mỹ từ quá sớm có thể làm gương mặt mất đi sự tự nhiên, khiến nhiều người trông già hơn tuổi thật.
Chuyên gia thẩm mỹ Kayti Brooks cũng chia sẻ rằng, do ảnh hưởng từ mạng xã hội, nhiều người trẻ chạy theo các tiêu chuẩn sắc đẹp giống nhau, dẫn đến việc khuôn mặt bị "đồng nhất hóa" và kém tự nhiên. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn làm giảm sự tự tin nếu xu hướng thẩm mỹ thay đổi theo thời gian.
"Gen Z đang tràn ngập TikTok, Instagram và ảnh hưởng lẫn nhau. Một khi ai đó đã làm thẩm mỹ thì tất cả họ đều làm theo vậy. Họ có cùng những chỉnh sửa trên khuôn mặt nên trông sẽ giống nhau. Một số người khác không quá giống nhau thì lại già như Millie Bobby Brown", chuyên gia giải thích.
Thói quen sinh hoạt ảnh hưởng đến quá trình lão hóa
Không chỉ chịu tác động từ các phương pháp làm đẹp, Gen Z còn đối diện với nguy cơ lão hóa sớm do thói quen sinh hoạt chưa lành mạnh. Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử, tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn và thiếu vận động là những yếu tố làm đẩy nhanh tốc độ lão hóa. Chế độ ăn uống nhiều đường và dầu mỡ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm da nhanh xuống cấp, xuất hiện nếp nhăn sớm.
Trên nền tảng TikTok, những hashtag "vapinguk" thu hút tới hàng triệu lượt xem; #vaping có 3 tỷ lượt xem còn "#vapingtricks" có 16,6 triệu lượt xem.
Một nghiên cứu của Tổ chức Hành động vì Sức khỏe và Phòng chống Hút thuốc (ASH) dự báo rằng đến năm 2025, tỷ lệ thanh thiếu niên từ 11 đến 17 tuổi sử dụng thuốc lá có thể tăng lên 7%, so với mức 3,3% vào năm 2021 và 4,1% vào năm 2020. Điều này phản ánh thực trạng đáng lo ngại về xu hướng tiêu thụ các sản phẩm gây hại cho sức khỏe trong giới trẻ.
Đồng thời, theo Giáo sư Ilaria Bellantuono từ Đại học Sheffield (Anh), ngày càng có nhiều người trẻ mắc các vấn đề sức khỏe vốn thường chỉ xuất hiện ở độ tuổi trung niên, cho thấy tình trạng suy giảm thể chất và lối sống kém lành mạnh đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến thế hệ này.
Áp lực tâm lý và sức khỏe tinh thần
Bên cạnh các yếu tố thể chất, yếu tố tinh thần cũng góp phần quan trọng vào quá trình lão hóa sớm. Gen Z được xem là thế hệ có tỷ lệ căng thẳng, lo âu cao hơn bất kỳ thế hệ nào trước đây. Mạng xã hội, áp lực học tập, công việc và sự so sánh liên tục với những hình ảnh "hoàn hảo" trên internet đã khiến họ dễ rơi vào trạng thái kiệt sức tinh thần.
Một nghiên cứu chỉ ra rằng 50% các vấn đề tâm lý xuất hiện ở độ tuổi thanh thiếu niên, trong khi 75% các rối loạn tâm thần diễn ra trước 24 tuổi. Căng thẳng kéo dài có thể gây mất ngủ, rối loạn nội tiết, suy giảm hệ miễn dịch và làm tăng tốc độ lão hóa của cơ thể.
Đưa ra lời cảnh báo cho thế hệ Z, Kayti nói: "Thật khó để khiến họ trân trọng, chăm sóc làn da trẻ trung và vẻ đẹp tự nhiên của mình. Họ bị ám ảnh bởi thẩm mỹ qua những người nổi tiếng. Thẩm mỹ lẽ ra giúp làm đẹp nhưng thực tế ngược lại, nó khiến gen Z già đi. Đôi khi chúng ta khó đoán được tuổi thật của họ do lượng chất làm đầy tạo nên đường nét gương mặt".
Khác với Gen Z, thế hệ Millennials (sinh từ năm 1981-1996) đã cho thấy sự quan tâm đặc biệt đến sức khỏe bằng cách duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng và tập luyện thường xuyên. Họ cũng sẵn sàng đầu tư vào các sản phẩm chăm sóc da chất lượng, giúp duy trì vẻ ngoài tươi trẻ lâu dài.
Đây chính là bài học giá trị để Gen Z có thể tham khảo và áp dụng, từ đó cải thiện sức khỏe và ngoại hình một cách bền vững. Bằng cách kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, chăm sóc da khoa học và duy trì tinh thần thoải mái, thế hệ này hoàn toàn có thể làm chậm quá trình lão hóa và tận hưởng một cuộc sống tràn đầy năng lượng.
Quỳnh Trâm
