Trong kho tàng tục ngữ, dân gian Việt Nam có câu nói truyền miệng từ đời này sang đời khác: “Trai sợ tháng 8, gái sợ tháng 12”. Câu nói này khiến nhiều người tò mò, thậm chí lo ngại, nhất là với những ai sinh vào hai tháng này. Phải chăng đây là lời răn dạy mang tính huyền bí, hay chỉ đơn thuần là kinh nghiệm dân gian rút ra từ cuộc sống? Đằng sau câu nói ấy là cả một nền văn hóa ứng xử, quan niệm nhân sinh sâu xa của người xưa.
Nguồn gốc của câu nói “Trai sợ tháng 8, gái sợ tháng 12”
Trai sợ tháng 8, gái sợ tháng 12 mang 2 ý nghĩa là sợ sinh ra vào 2 tháng này và sợ 2 tháng này trong mỗi năm
Câu nói của người xưa xuất phát từ kinh nghiệm dân gian lâu đời, khi người xưa quan sát sự biến chuyển của thời tiết, mùa vụ và các hiện tượng tự nhiên để rút ra những bài học về sinh hoạt, nhân sự, thậm chí cả số mệnh con người. Theo phong thủy, ngũ hành và lịch âm truyền thống, tháng 8 và tháng 12 âm lịch mang những đặc điểm rất riêng, tác động đến vận mệnh của con người – đặc biệt là với nam giới (tháng 8) và nữ giới (tháng 12).
Ngoài ra tháng 8, 12 âm theo nếp sản xuất và sinh hoạt là 2 tháng đặc biệt trong năm nhưng lại mang tới nỗi sợ, lo lắng cho 2 giới.
Tuy không phải là một quy luật chính xác cho tất cả mọi người, nhưng câu nói này đã trở thành một quan niệm phổ biến trong dân gian, đặc biệt trong chuyện chọn ngày sinh con, dựng vợ gả chồng, hay xem tuổi vận hạn.
Vì sao “trai sợ tháng 8”?
1. Tháng 8 âm lịch – thời điểm giao mùa, dễ gặp bất an
Tháng 8 âm lịch rơi vào khoảng thời gian cuối thu, đầu đông – thời tiết thay đổi thất thường, dễ phát sinh bệnh tật, cảm lạnh, thương hàn, sốt rét… Trước đây, khi y học chưa phát triển, đây là thời điểm người ta chứng kiến nhiều nam giới, đặc biệt là trụ cột trong gia đình, lâm bệnh hoặc gặp chuyện không lành.
2. Tháng của thiên tai, giặc giã, thử thách
Lịch sử ghi nhận nhiều biến cố lớn xảy ra vào tháng 8: mưa lũ, bão lớn, chiến tranh... khiến cuộc sống bị xáo trộn. Nam giới – những người gánh vác trọng trách bảo vệ gia đình và xã hội – thường là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất.
Đây cũng là lúc mùa màng thu hoạch. Nên người nam sẽ vất vả trong thời gian này.
Tháng 8 cũng là dịp Trung thu, trong nếp xưa thời gian này thể hiện vai trò của nam giới như thưởng trăng giải đố, vịnh thờ, họa tranh...
3. Phong thủy và tử vi: tháng 8 mang năng lượng mạnh, khó điều hòa
Tháng 8 thuộc tiết Hàn Lộ, năng lượng âm bắt đầu tăng mạnh, dương khí suy giảm. Theo ngũ hành, tháng này mang tính Kim mạnh, dễ khắc với mệnh Mộc và Hỏa – là những mệnh phổ biến ở nam giới trong các quẻ mạng. Vì vậy, những người sinh tháng 8 có thể gặp nhiều trắc trở trong đường công danh, tình duyên hoặc sức khỏe.
Vì sao “gái sợ tháng 12”?
1. Tháng 12 âm lịch – tháng của lạnh giá, tối tăm
Tháng 12 còn gọi là tháng Chạp – thời điểm lạnh nhất trong năm, dương khí gần như cạn kiệt, âm khí lên cao. Theo quan niệm xưa, nữ giới vốn mang nhiều tính âm, nếu sinh ra vào tháng này thì dễ bị thiên lệch tính cách, u uất, hay lo âu và cô độc.
2. Tháng cuối năm – vận hạn, trắc trở, vất vả
Trong tín ngưỡng phương Đông, tháng Chạp là thời điểm tổng kết năm cũ, chuẩn bị bước sang năm mới. Đây là giai đoạn nhiều thay đổi, tâm linh nhạy cảm, dễ gặp hạn xấu. Người xưa cho rằng con gái sinh vào tháng 12 thường vất vả đường tình duyên, cuộc sống hôn nhân không được viên mãn, hay phải gồng gánh nhiều trách nhiệm từ nhỏ.
Thời điểm này phụ nữ trong nhà dễ vất vả lo toan lễ Tết, dễ bị đánh giá. Thế nên đây là tháng phụ nữ sợ gánh nặng gia đình, sợ bị soi xét.
Bé gái sinh tháng này thì chịu giá rét lại ít được quan tâm hơn vì lúc đó ai cũng bận rộn.
3. Tử vi và số mệnh: tháng 12 dễ mệnh khắc cha mẹ
Trong phong thủy gia đình, có một quan niệm rằng con gái sinh tháng 12 âm lịch dễ “khắc khẩu” hoặc “khắc mệnh” với người thân, đặc biệt là mẹ. Điều này khiến nhiều gia đình xưa e ngại sinh con gái vào thời điểm này vì lo ảnh hưởng đến hòa khí trong nhà, hoặc sợ con lận đận đường đời.
Góc nhìn hiện đại: Có nên tin hoàn toàn vào quan niệm này?
Ngày nay, khoa học và y học hiện đại đã phát triển, điều kiện sống cải thiện rất nhiều, nếp sản xuất sinh hoạt cũng khác. Việc sinh con vào tháng 8 hay tháng 12 không còn là nỗi lo lớn như xưa. Tuy nhiên, không thể phủ nhận những quan sát dân gian vẫn có phần đúng – nhất là khi xét đến yếu tố thời tiết, môi trường sống và phong thủy.
Tuy nhiên, không nên để những quan niệm này chi phối quá nhiều đến cách sống hay cách nhìn nhận về một con người. Sinh ra vào tháng nào không quyết định toàn bộ vận mệnh, mà chính tư duy, hành động và môi trường nuôi dưỡng mới là yếu tố quyết định.
Với cách tiếp cận khoa học, cởi mở và tích cực, những ai sinh vào tháng 8 hay tháng 12 hoàn toàn có thể hóa giải “nỗi sợ” này bằng nỗ lực sống tốt, phát triển bản thân và xây dựng mối quan hệ hài hòa với gia đình, xã hội.
*Thông tin tham khảo chiêm nghiệm
