Chi phí làm sổ đỏ tăng cao từ 2026
Hiện nay trên thực tế thị trường đất đai đang tồn tại cơ chế 02 giá đất. Một giá đất theo khung Nhà nước ban hành, là cơ sở để tính tiền đóng thuế hoặc tính giá đất đền bù giải phóng mặt bằng. Giá đất thứ hai được gọi là giá trên thị trường, thường cao hơn gấp nhiều lần so với khung giá do Nhà nước quy định.
Tuy nhiên từ 01/8/2024, Luật Đất đai 2024 đã bãi bỏ quy định về khung giá đất và thực hiện xây dựng bảng giá đất hằng năm. Bảng giá đất tới đây sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn (Căn cứ: Điều 159 Luật Đất đai 2024).
Cụ thể, tại Khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024 quy định: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hằng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo.
Theo đó, từ ngày 01/01/2026, mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ ban hành và áp dụng một Bảng giá đất mới và thực hiện điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung hàng năm thay vì định kì điều chỉnh 05 năm/lần như hiện nay.
Điều này sẽ khiến Bảng giá đất mới tiệm cận hơn so với với giá thị trường, dẫn đến khả năng giá đất từ 01/01/2026 có thể sẽ tăng so với Bảng giá đất hiện hành.
Trong khi đó, hiện nay, các khoản tiền phải nộp khi đăng ký cấp sổ đỏ lần đầu có các khoản tiền được tính theo giá đất trên Bảng giá đất gồm: Tiền sử dụng đất; Tiền thuê đất (nếu có); Lệ phí trước bạ.
Trong đó, tiền sử dụng đất là một trong những khoản chi phí chiếm phần lớn và quan trọng khi làm sổ đỏ, thường lên đến hàng vài trăm triệu đồng.
Do vậy, với việc đưa ra các phương pháp định giá một cách cụ thể, đồng thời ban hành Bảng giá đất hằng năm để điều chỉnh giá tiệm cận với giá thị trường chắc chắn phần nào sẽ khiến tiền sử dụng đất tăng trong thời gian tới. Thậm chí, có trường hợp phải nộp lệ phí trước bạ chuyển đổi từ đất vườn sang đất thổ cư tương đương với giá đất trên thị trường tại khu vực đó.
Do tiền sử dụng đất tăng chắc chắn cũng sẽ khiến chi phí làm sổ lần đầu đội lên đáng kể từ 01/01/2026.
Thực tế cho thấy, ở nhiều nơi đã ban hành bảng giá đất mới tiệm cận với thị trường. Ví dụ như tại TP.HCM, bảng giá đất mới đã tăng trung bình 50% - 100% khiến số tiền sử dụng đất phải nộp gần như tăng gấp đôi.
Vì vậy, nếu ở một số tỉnh chưa ban hành bảng giá đất mới thì người dân nếu có nhu cầu chuyển đổi đất từ đất vườn, đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm…sang đất thổ cư hay cần làm sổ đỏ lần đầu nên có quyết định sớm có thể tiết kiệm được chi phí.
11 trường hợp áp dụng bảng giá đất từ 01/01/2026
Theo khoản 1 Điều 159 Luật Đất đai 2024, từ 01/01/2026, bảng giá đất sẽ được áp dụng khi:
1 - Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân hoặc đất chuyển mục đích sử dụng
2 - Tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất thu tiền hằng năm
3 - Tính thuế sử dụng đất
4 - Tính thuế thu nhập từ việc chuyển quyền sử dụng đất với hộ gia đình, cá nhân
5 - Tính lệ phí trong quản lý và sử dụng đất đai
6 - Tính tiền xử phạt khi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
7 - Tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý, sử dụng đất đai
8 - Tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê.
9 - Tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất hoặc cho thuê đất với trường hợp đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật.
10 - Tính tiền sử dụng đất với trường hợp giao đất không thông qua đấu giá.
11 - Tính tiền sử dụng đất với trường hợp bán nhà ở thuộc sở hữu của nhà nước cho người đang thuê.
