Hóa vàng là một nghi lễ truyền thống ăn sâu vào tâm thức của nhiều người Việt. Hành động này thể hiện sự thành kính, tưởng nhớ tổ tiên, gửi gắm mong cầu về cuộc sống an lành, có nhiều may mắn, tài lộc.
Để hóa vàng đúng cách, người thực hiện cần chú ý một số điểm
Chọn thời điểm thích hợp để hóa vàng
Theo truyền thống, việc hóa vàng sẽ được tiến hành sau khi hoàn thành các nghi lễ dâng cỗ cúng, vật phẩm cúng, thắp hương. Gia chủ sẽ chờ cho hương tàn, xin phép hạ lễ rồi mới đem vàng mã đi hạ.
Không hóa vàng quá sớm hoặc quá muộn vì đều có thể ảnh hưởng đến sự linh thiêng. Gia chủ có thể chọn hóa vàng vào buổi sáng hoặc buổi chiều.
Riêng vào dịp lễ Tết, vàng mã có thể để trên bài trong vài ngày và chọn ngày giờ đẹp để hóa vàng, đánh dấu thời điểm kết thúc những ngày Tết.
Chuẩn bị không gian hóa vàng
Khi hóa vàng, gia chủ cần chuẩn bị không gian sạch sẽ, thông thoáng, đảm bảo sự tôn nghiêm. Trước khi hoa vàng, gia chủ có thể dọn dẹp lại bàn thờ, thay mới đèn nhang, nước cúng.
Đốt vàng mà trong nhà được coi là điều cấm kỵ và việc này cũng gây nguy hiểm vì lửa có thể bén sang các đồ vật xung quanh, gây hỏa hoạn. Gia chủ nên đốt vàng mã ngoài sân hoặc ở những nơi thoáng mát để không khí lưu thông tốt hơn. Ngoài ra, nên tránh xa những vật dễ bắt lửa.
Thực hiện nghi lễ hóa vàng
Sau khi đã chuẩn bị mâm cúng, vật phẩm đặt lên bàn thờ, gia chủ sẽ thắp hương để mời tổ tiên, thần linh về chứng giám. Sau khi hoàn thành nghi lễ cúng, hương tàn, gia chủ có thể tiến hành hoa vàng.
Trong lúc thắp hương, hóa vàng cần giữ yên tĩnh, tránh ồn ào, giữ sự trang nghiêm.
Gia chủ có thể vừa hóa vàng vừa đọc lời kính dâng tổ tiên hoặc lời cầu nguyện. Ngoài ra, nếu mâm cúng có rượu cúng, có thể vẩy vải giọt rượu vào vàng mã đã hóa. Người ta tin rằng làm như vậy mới thiêng, tổ tiên mới nhận được vật phẩm mà con cháu gửi xuống.
Không hạ đồ cúng trước khi hóa vàng
Theo quan niệm dân gian, các bậc thần tiên, tổ tiên luôn ngự trên bàn thờ. Gia chủ tuyệt đối không được hạ đồ cúng xuống trước khi hóa vàng. Sau khi kết thúc lễ cúng, nên hóa vàng ngay, không nên để vàng mã quá lâu trên bàn thờ.
Cần phải lưu ý rằng, việc đốt vàng mã quá nhiều cũng sẽ gây lãng phí và ô nhiễm môi trường. Vì vậy, chỉ nên dùng lượng vàng mã vừa phải để thể hiện sự thành kính, tôn trọng tổ tiên. Ngày nay, nhiều gia đình cũng cắt giảm việc cúng và đốt vàng mã để bảo vệ môi trường. Tùy theo quan niệm cá nhân, gia chủ có thể đưa ra lựa chọn phù hợp.
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.
