Cây sử quân tử (còn gọi là cây trang leo, dây giun, hoa giun…) là loài cây dây leo được ưa chuộng tại nhiều gia đình Việt nhờ vẻ đẹp dịu dàng, hương thơm dễ chịu. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng việc trồng cây sử quân tử vào mùa hè cần đặc biệt cẩn trọng để tránh gặp rắc rối không đáng có, từ yếu tố sức khỏe, phong thủy cho đến môi trường sống. Bài viết này sẽ chia sẻ những lưu ý quan trọng khi trồng cây sử quân tử vào mùa hè để bạn có thể tận hưởng vẻ đẹp của loài cây này một cách an toàn và hiệu quả.
1. Đặc điểm nổi bật của cây sử quân tử
Cây sử quân tử là loại dây leo thân gỗ, có thể bò leo lên giàn, cổng hoặc tường nhà. Cây cho hoa quanh năm nhưng nở rộ nhất vào mùa hè. Hoa có màu hồng, đỏ hoặc trắng, mọc thành chùm rất đẹp và tỏa ra mùi thơm nhẹ vào buổi tối.
Bên cạnh giá trị trang trí, cây sử quân tử còn được dân gian sử dụng như một vị thuốc, chủ yếu dùng phần hạt, cành để trị giun. Tuy nhiên, chính đặc điểm này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu trồng không đúng cách.
2. Mùa hè – Môi trường lý tưởng cho sâu róm, kiến xuất hiện trên cây sử quân tử
Một trong những vấn đề thường gặp khi trồng cây sử quân tử vào mùa hè chính là sự xuất hiện của sâu róm và kiến, muỗi, đặc biệt khi cây ra hoa rộ và phát triển tán lá sum suê. Thời tiết nắng nóng xen kẽ mưa bất chợt là điều kiện thuận lợi để các loại côn trùng sinh sôi nhanh chóng nếu không kiểm soát kịp thời.
Sâu róm thường đẻ trứng dưới mặt lá non hoặc chùm hoa, sau đó phá hoại phần lá, khiến cây bị khô quắt, rụng lá hoặc ngừng ra hoa. Đáng lo hơn, lông của sâu róm có thể gây ngứa rát da khi vô tình chạm phải, đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ hoặc người có làn da nhạy cảm.
Kiến lại là “đồng minh” với rệp sáp – chúng thường mang rệp đến các khóm hoa hoặc lá để hút nhựa cây. Nếu không xử lý sớm, cây sẽ bị suy yếu nhanh chóng, dễ bị vàng lá, héo hoa, và giảm khả năng ra lộc mới. Ngoài ra, đàn kiến xuất hiện nhiều quanh gốc hoặc thân leo có thể bò vào nhà, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và vệ sinh.
Ngoài ra giàn sử quân tử phát triển nhanh mạnh có thể rậm rạp che ánh sáng vào nhà nên cần chú ý cho phù hợp. Chúng cũng tạo điều kiện cho muỗi phát triển, tăng nguy cơ bị muỗi đốt, gây bệnh...
Cách phòng ngừa và xử lý:
- Cắt tỉa thường xuyên các nhánh cây già, lá úa để hạn chế nơi trú ẩn của sâu róm.
- Kiểm tra mặt dưới lá vào sáng sớm để phát hiện tổ sâu hoặc trứng sâu, có thể dùng tay bắt sâu non nếu số lượng ít.
- Sử dụng chế phẩm sinh học hoặc xịt nước tỏi/ớt tự nhiên để xua đuổi sâu và kiến thay vì dùng thuốc hóa học mạnh.
- Tạo khoảng cách thông thoáng giữa các cây leo và tường nhà, hạn chế độ ẩm tích tụ.
- Rắc vôi bột quanh gốc cây hoặc dùng bột quế, bã cà phê để xua đuổi kiến hiệu quả, thân thiện môi trường.
Việc kiểm soát tốt côn trùng gây hại không chỉ giúp cây sử quân tử phát triển khỏe mạnh mà còn đảm bảo không gian sống quanh nhà luôn sạch sẽ, an toàn trong suốt mùa hè.
3. Lưu ý về vị trí trồng – Tránh ảnh hưởng phong thủy
Về mặt phong thủy, cây sử quân tử mang ý nghĩa tốt đẹp: biểu trưng cho sự quân tử, chính trực, khí chất thanh cao. Tuy nhiên, mùa hè là thời điểm năng lượng dương mạnh, nếu trồng cây sai vị trí có thể khiến dòng khí trong nhà bị rối loạn.
Một số lưu ý khi trồng cây sử quân tử theo phong thủy:
- Không nên trồng ở hướng chính Bắc: Vì đây là hướng Thủy, cây sử quân tử thuộc Mộc – Mộc sinh Hỏa, dễ khiến gia chủ hao tài, tốn của nếu không cân bằng các yếu tố khác.
- Tránh trồng ngay cửa chính hoặc chắn lối đi: Dù là cây dây leo đẹp mắt, nhưng nếu che chắn quá nhiều ánh sáng hoặc luồng khí tốt sẽ cản trở tài vận. Trồng giàn trước nhà nên chú ý cắt tỉa phù hợp
- Nên trồng theo giàn hoặc ban công hướng Đông hoặc Nam: Vừa đón ánh sáng tốt cho cây phát triển, vừa giúp tăng vượng khí, đón năng lượng tích cực.
4. Chăm sóc cây mùa hè đúng cách – Tránh phát sinh nấm mốc và côn trùng
Mùa hè nắng nóng là điều kiện thuận lợi để cây phát triển nhanh, nhưng đồng thời cũng là môi trường lý tưởng cho sâu bệnh, nấm mốc nếu chăm sóc sai cách.
Một số lưu ý quan trọng:
- Tưới nước điều độ: Dù cây ưa ẩm nhưng nếu tưới quá nhiều sẽ khiến rễ bị úng, dễ sinh nấm. Chỉ nên tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới vào giữa trưa.
- Cắt tỉa thường xuyên: Hoa và lá rụng nhiều vào mùa hè cần được dọn dẹp kịp thời để tránh mùi hôi, thu hút muỗi và côn trùng.
- Bón phân hữu cơ định kỳ: Giúp cây khỏe mạnh, kháng sâu bệnh tốt hơn. Tránh lạm dụng phân hóa học vì có thể khiến cây sinh trưởng mất kiểm soát, dễ suy sau đó.
Quan sát quả và hạt rụng: Như đã đề cập, cần nhặt hạt rụng thường xuyên để tránh gây nguy hiểm, nhất là với gia đình có trẻ nhỏ.
5. Cẩn trọng khi sử dụng làm thuốc
Một số người biết đến công dụng tẩy giun của hạt sử quân tử trong y học cổ truyền và tự ý sử dụng tại nhà. Đây là điều cần hết sức tránh. Việc sử dụng sai liều, sai cách có thể dẫn đến ngộ độc cấp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Nếu có ý định dùng hạt sử quân tử làm thuốc, nêb tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc lương y có chuyên môn, tuyệt đối không tự chế biến hoặc dùng theo "mẹo truyền miệng".
*Thông tin tham khảo chiêm nghiệm
