Lá mướp – phần thường bị bỏ phí
Trong cuộc sống thường nhật, mỗi khi thu hoạch mướp, phần lá xanh tươi thường bị gạt sang bên. Bởi với nhiều người, lá chỉ là phần “ngó lơ”. Có khi, chỉ sau vài giờ bẻ lá, nó đã héo, người ta vứt ngay vào thùng rác hoặc để cho gà gặm.
Thế nhưng, thực tế cho thấy lá mướp không chỉ là phần phụ thừa – nó mang trong mình nhiều hợp chất sinh học có ích cho sức khỏe. Từ lá tươi đến lá được sấy khô, nếu biết dùng đúng liều lượng và cách thức, bạn có thể khai thác được những lợi ích đáng giá cho cơ thể, mà chẳng cần dùng đến “thuốc” mạnh.
Công dụng nổi bật của lá mướp
Thúc đẩy gan khỏe, giải độc nhẹ nhàng
Gan là “nhà máy” lọc độc tố của cơ thể. Lá mướp chứa các hợp chất giúp cân bằng nhiệt độ bên trong và hỗ trợ quá trình chuyển hóa chất béo. Khi dùng trà hoặc nước sắc từ lá mướp già khô - trong liều lượng hợp lý - bạn giúp gan vận hành mềm mại hơn, hạn chế quá tải từ thực phẩm dầu mỡ. Với những người cảm giác “nóng gan”, da dễ nổi mụn, hoặc cơ thể dễ mệt mỏi sau khi ăn nhiều đồ chiên rán, thử một đợt dùng lá mướp xem, biết đâu bạn sẽ thấy khác.
Làm dịu những vùng da bị tổn thương
Lá mướp tươi có tính mát, khả năng chống viêm và kháng khuẩn nhẹ. Nếu da bạn đang bị mụn viêm nhẹ, bị muỗi đốt, hay nổi mẩn đỏ cục bộ, việc giã nát lá mướp và chấm lên vùng da đó giúp làm dịu, giảm đỏ và hạn chế sưng tấy. Quá trình làm lành da diễn ra nhanh hơn nếu bạn giữ vùng phủ lá sạch, thoáng, và dùng lá mướp đúng cách, không lạm dụng.
Với những vết thương nhỏ, bỏng nhẹ, cách này cũng mang lại sự mát dịu, giúp da giảm đau rát và hỗ trợ tái tạo da non.
Bổ mắt, giảm mỏi do màn hình
Trong lá mướp có các thành phần như vitamin A và chất chống oxy hóa – những “người bạn” quan trọng cho đôi mắt. Với người làm việc nhiều giờ trước máy tính, hay thường xuyên mỏi mắt, khô mắt, một tách trà lá mướp mỗi ngày (với liều vừa phải) có thể giúp cải thiện tuần hoàn mạch máu nhỏ vùng võng mạc, giảm áp lực trên mắt. Kết hợp cách nghỉ mắt hợp lý, ăn thêm thực phẩm giàu lutein, bạn sẽ thấy mắt sáng và nhẹ hơn theo thời gian.
Giảm ho, viêm họng nhẹ
Khi thời tiết chuyển lạnh, hoặc bạn bắt đầu có dấu hiệu ho khan, đau họng nhẹ, bạn có thể thử pha nước cốt lá mướp tươi với chút muối loãng để súc họng hoặc uống nóng. Các hoạt chất kháng viêm tự nhiên trong lá mướp sẽ giúp làm dịu lớp niêm mạc họng và giảm đờm nhẹ. Cách này không thay thế thuốc, nhưng hỗ trợ tốt khi bệnh mới khởi phát.
Dưỡng da từ trong ra ngoài
Muốn da sáng khỏe, mịn màng mà không bị mụn, hãy thử kết hợp uống trà lá mướp và dùng nước lá mướp để rửa mặt hoặc làm lotion. Lá mướp giúp tiêu viêm, thanh nhiệt trong người; đồng thời khi dùng ngoài da, nó giúp làm dịu vùng da bị viêm, giảm sưng đỏ, giúp lỗ chân lông thông thoáng hơn. Hãy thử luân phiên, không lạm dụng, để da có thời gian thích nghi.
Khi bạn muốn tận dụng thêm: các công dụng khác
- Chăm răng miệng: Uống trà lá mướp có thể hỗ trợ làm sạch miệng, giảm mùi hôi, và giúp vùng lợi bớt nhạy cảm nếu bạn massage nhẹ bằng các sản phẩm từ lá mướp.
- Giảm phù nề: Trong vài trường hợp bị giữ nước (phù chân, tay nhẹ) do thời tiết hoặc ăn mặn, sắc lá mướp cùng một vài vị thuốc lợi tiểu nhẹ có thể giúp thúc đẩy bài xuất nước dư thừa trong cơ thể.
- Giảm sẹo, hỗ trợ làm đều màu da: Với những vết thương nhỏ hoặc vết thâm, dùng lá mướp cả uống và đắp có thể giúp da tái tạo tốt hơn, hạn chế sắc tố đậm.
Những nguyên tắc cần nhớ khi dùng lá mướp
- Chọn lá tươi, xanh, lành lặn, không úa, không sâu mọt. Nếu lá có lớp lông dày, bạn có thể cạo nhẹ để giảm nguy cơ kích ứng da.
- Liều dùng hợp lý: Mỗi ngày bạn chỉ nên dùng khoảng 10–15 g lá khô, hoặc 20–30 g lá tươi, chia làm 1–2 lần. Dùng liên tục quá 10 ngày không tốt.
- Không dùng khi thể trạng không phù hợp: Phụ nữ mang thai, người huyết áp thấp, người có cơ địa lạnh hoặc dạ dày yếu cần cân nhắc kỹ hoặc tham khảo bác sĩ trước khi dùng.
- Theo dõi phản ứng ngoài da: Nếu khi đắp lá mướp bạn cảm thấy ngứa, rát, sưng tấy, hãy rửa sạch ngay và ngưng sử dụng.
- Thận trọng khi đang dùng thuốc hoặc có bệnh mạn tính: Lá mướp có thể tương tác hoặc ảnh hưởng đến hoạt động của gan, thận hoặc thuốc bạn đang dùng - nên tham khảo ý kiến chuyên môn nếu bạn đang điều trị.
Bạn thử giữ lại vài lá mướp thay vì vứt đi lần tới - có thể đó là khởi đầu nhẹ nhàng cho hành trình chăm gan, mắt, da từ thiên nhiên. Nhưng dù tốt đến mấy, lá mướp không phải “thần dược” thay thế thuốc chữa bệnh. Nếu bạn có triệu chứng kéo dài, hãy tìm đến bác sĩ để được hướng dẫn phù hợp.
