Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, nhưng lại thường bị chúng ta bỏ qua cho đến khi có vấn đề nghiêm trọng. Theo các nghiên cứu gần đây, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) đang trở thành nguyên nhân hàng đầu gây rối loạn chức năng gan trên toàn cầu. Đây là một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại và ngày càng lan rộng.
Tuy nhiên, tin vui là chỉ cần thay đổi cách ăn uống đơn giản, bạn có thể giảm tới 50% nguy cơ mắc bệnh gan. Vậy bí quyết nằm ở đâu? Hãy cùng tìm hiểu từ góc nhìn chuyên gia nhé!
Bệnh gan – Kẻ thù "im lặng" đang đe dọa sức khỏe
Theo một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí khoa học Frontiers in Nutrition, chế độ ăn uống đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe gan. Nghiên cứu này phân tích dữ liệu từ hơn 121.000 người tham gia thuộc Ngân hàng Sinh học Anh (UK Biobank). Kết quả cho thấy rằng những người tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đường và chất béo không lành mạnh có nguy cơ mắc bệnh gan mạn tính cao hơn 16%. Ngược lại, những ai áp dụng chế độ ăn chống viêm, như chế độ ăn Địa Trung Hải, đã giảm rõ rệt nguy cơ mắc bệnh gan.
Điều này khẳng định rằng, lối sống hiện đại với bữa ăn nhanh, đồ uống ngọt và thói quen ít vận động chính là thủ phạm khiến gan dễ bị tổn thương. Nếu không kịp thời điều chỉnh, hậu quả có thể khó lường.
Chuyên gia bật mí: Ăn thế nào để bảo vệ lá gan?
Bác sĩ Sanjiv Saigal – Chủ tịch Hiệp hội Ghép Gan Ấn Độ, từng chia sẻ trên trang Medindia: “Khoảng 50% trường hợp mắc bệnh gan có thể được ngăn ngừa bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và lối sống”. Ông nhấn mạnh rằng gan có khả năng tự chữa lành phi thường. Ngay cả khi gan đã bị tổn thương sau nhiều năm, việc duy trì một chế độ ăn lành mạnh vẫn có thể giúp phục hồi chức năng của nó.
Vậy cụ thể, chế độ ăn ngăn ngừa bệnh gan và hỗ trợ tái tạo gan bao gồm những gì?
Tăng cường trái cây và rau xanh
Trái cây và rau xanh giàu chất chống oxy hóa, giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương. Bông cải xanh, rau bina, cà rốt, táo, cam, và dâu tây đều là những lựa chọn tuyệt vời. Đừng quên thêm chúng vào thực đơn hằng ngày nhé!

Ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt và đậu
Ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, bánh mì đen hoặc các loại đậu như đậu đen, đậu đỏ không chỉ giàu chất xơ mà còn giúp kiểm soát lượng đường trong máu – yếu tố then chốt trong việc phòng ngừa gan nhiễm mỡ.
Lựa chọn protein nạc
Protein từ cá, đặc biệt là cá hồi và cá ngừ giàu omega-3, giúp giảm viêm hiệu quả. Ngoài ra, đậu phụ, đậu lăng cũng là nguồn protein tuyệt vời thay thế thịt đỏ và các loại thịt chế biến sẵn.
Giảm đường, carbohydrate tinh chế và chất béo bão hòa
Một nghiên cứu khác đăng tải trên tạp chí Nutrients cảnh báo rằng tiêu thụ quá nhiều fructose – thành phần phổ biến trong nước ngọt và đồ ăn vặt – có thể dẫn đến tích tụ mỡ trong gan và kháng insulin. Vì vậy, hãy hạn chế tối đa những món ăn chứa nhiều đường và chất béo xấu.
Những thay đổi nhỏ mang lại kết quả lớn
Bác sĩ Saigal khuyến cáo rằng việc chuyển sang chế độ ăn lành mạnh không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh gan mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể. Nhiều bệnh nhân gan đã chứng kiến mức men gan ổn định, năng lượng tăng lên và cảm giác khỏe khoắn hơn sau khi áp dụng chế độ ăn phù hợp.
Để bắt đầu, bạn có thể thử:
- Nấu ăn tại nhà: Thay vì ăn ngoài hàng quán, hãy tự chuẩn bị bữa ăn. Điều này giúp bạn kiểm soát tốt hơn thành phần dinh dưỡng.
- Uống đủ nước: Nước lọc là lựa chọn hoàn hảo để thanh lọc cơ thể và hỗ trợ gan hoạt động hiệu quả.
- Ăn uống có ý thức: Hãy lắng nghe cơ thể mình, tránh ăn quá no hoặc nhai vội vàng.
Lời khuyên bổ sung từ chuyên gia
Ngoài chế độ ăn, bác sĩ Saigal cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì lối sống lành mạnh. Một số gợi ý bao gồm:
- Hạn chế rượu bia: Rượu là nguyên nhân chính gây xơ gan, vì vậy hãy cố gắng giảm thiểu hoặc từ bỏ hoàn toàn.
- Tập thể dục đều đặn: Chỉ cần 30 phút mỗi ngày, bạn đã giúp cơ thể giải phóng độc tố và giữ cho gan luôn khỏe mạnh.
- Ngủ đủ giấc: Thiếu ngủ kéo dài có thể làm suy giảm chức năng gan, vì vậy hãy đảm bảo bạn ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.

Thông điệp cuối cùng: Hành động ngay hôm nay!
Bệnh gan không phải là câu chuyện xa lạ, nhưng may mắn thay, nó hoàn toàn có thể phòng ngừa và thậm chí đảo ngược nếu chúng ta hành động sớm. Bí quyết không hề phức tạp: chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống và duy trì lối sống lành mạnh.
Hãy nhớ rằng, lá gan của bạn rất kiên cường, nhưng đừng ép nó phải chịu đựng quá nhiều. Như bác sĩ Saigal đã nói: “Chúng ta có quyền lựa chọn – hoặc tiếp tục cuộc sống thiếu ý thức và đánh mất sức khỏe, hoặc yêu thương bản thân bằng cách chăm sóc lá gan mỗi ngày.”
Vậy thì, bạn đã sẵn sàng để bắt đầu chưa? Hãy dành vài phút hôm nay để lập kế hoạch bữa ăn lành mạnh. Tin tôi đi, tương lai bạn sẽ cảm ơn chính mình vì quyết định này đấy!