Ngoại hạng Anh - giải đấu giàu sức hút, căng thẳng và giá trị thương mại bậc nhất thế giới - đang chuẩn bị bước vào một cuộc bỏ phiếu có thể làm thay đổi căn bản bộ mặt bóng đá Anh.
Theo Daily Mail, đại diện của 20 CLB sẽ họp vào ngày 21/11 tới để quyết định về việc áp dụng giới hạn lương trần (salary cap) - một quy định được nhiều người trong giới mô tả là “có thể giết chết trò chơi”.
“Quả bom nổ chậm” mang tên salary cap
Theo bản dự thảo dài 25 trang được gửi đến các CLB, Ngoại hạng Anh đang xem xét áp dụng mô hình “anchoring system” - giới hạn chi tiêu của mỗi đội không vượt quá 5 lần khoản tiền mà đội xếp cuối bảng nhận được từ bản quyền truyền hình và thưởng.
Giới hạn này bao gồm lương cầu thủ, HLV, phí chuyển nhượng được phân bổ theo hợp đồng và tiền hoa hồng cho người đại diện.
Mục tiêu ban đầu là thu hẹp khoảng cách tài chính, tăng tính cạnh tranh, nhưng nhiều chuyên gia lo ngại đây là “cú bẻ lái nguy hiểm” có thể ảnh hưởng nặng nề đến giá trị thương hiệu của giải đấu.
Các CLB lớn như Manchester United và Manchester City đã công khai phản đối, cho rằng điều luật này sẽ khiến Ngoại hạng Anh đánh mất sức hút toàn cầu.
Lo ngại “chảy máu ngôi sao”
Một trong những mối lo lớn nhất là việc các siêu sao như Erling Haaland, Mohamed Salah hay những cầu thủ đẳng cấp thế giới khác sẽ rời nước Anh để tìm đến các giải đấu chi trả cao hơn như La Liga hay PSG ở Ligue 1.
Sir Jim Ratcliffe, cổ đông của MU, thẳng thắn nhận định: “Quy định này sẽ kìm hãm các CLB lớn của Ngoại hạng Anh. Và khi bạn không thể cạnh tranh với Real Madrid, Barcelona, Bayern Munich hay PSG, giải đấu này sẽ chẳng còn là số một thế giới nữa.”
Câu nói ấy phản ánh nỗi sợ hãi thật sự. Nếu mất đi những ngôi sao hàng đầu, Ngoại hạng Anh sẽ mất chính yếu tố khiến nó hấp dẫn toàn cầu - tính cạnh tranh và đẳng cấp cao nhất.
Hệ quả dây chuyền khó lường
Theo ước tính dựa trên số liệu mùa 2023/24, mức giới hạn sẽ rơi vào khoảng 550 triệu bảng, đồng nghĩa một số CLB có nguy cơ vi phạm tài chính ngay lập tức. Với các đội xuống hạng, mức trần ở Championship chỉ khoảng 40 triệu bảng, tạo nên khoảng cách khổng lồ - khiến họ gần như không thể cân bằng tài chính khi rớt hạng.
Không chỉ các ông lớn phản đối, Hiệp hội Cầu thủ chuyên nghiệp (PFA) cũng bày tỏ lo ngại. Việc áp dụng “salary cap” có thể dẫn đến tranh chấp pháp lý giữa cầu thủ và giải đấu, tương tự những gì từng xảy ra ở các giải khác khi giới hạn thu nhập bị coi là vi phạm quyền lao động.
Giới hạn - hay giới hạn chính sự phát triển?
Về lý thuyết, “anchoring system” có thể giúp Ngoại hạng Anh công bằng hơn. Nhưng thực tế, khi sức hút toàn cầu của giải đấu dựa vào chất lượng cầu thủ và tính giải trí, việc siết chặt chi tiêu có thể khiến dòng tiền đầu tư, bản quyền truyền hình và cả người hâm mộ quốc tế quay lưng dần.
Một giám đốc CLB giấu tên đã cảnh báo: “Nếu luật này được thông qua, chúng ta sẽ đánh mất vị thế ‘giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh’ - và cả nguồn tiền khổng lồ đi cùng nó.”
Cuộc bỏ phiếu vào tháng 11 tới sẽ là ngã rẽ lịch sử. Ngoại hạng Anh sẽ chọn ổn định tài chính bằng cách hy sinh sức cạnh tranh, hay tiếp tục theo đuổi mô hình tự do để giữ vững vị thế dẫn đầu thế giới?
Dù kết quả thế nào, một điều chắc chắn - “trần lương” không chỉ là vấn đề tiền bạc, mà là phép thử với linh hồn của bóng đá Anh.
