Với nhiều người, việc chọn dưa hấu thường chỉ dựa vào thói quen “vỗ vỏ nghe tiếng” hoặc chọn đại theo cảm tính. Kết quả là có khi mua được quả dưa ruột đỏ, ngọt mát, nhưng cũng không ít lần mang về quả dưa nhạt, nhiều xơ, khiến bữa tráng miệng mất trọn vị ngon. Trên thực tế, những người trồng dưa lâu năm đã chỉ ra rằng, để chọn được dưa ngon, không cần kinh nghiệm quá sâu, chỉ cần quan sát kỹ một chút là đủ.
Vỏ dưa thể hiện độ chín
Một quả dưa ngon thường có lớp vỏ xanh đậm, bóng mượt và những đường sọc rõ ràng, đều nhau. Màu sắc của vỏ hài hòa, không loang lổ hay úa vàng. Khi dùng tay ấn nhẹ, bề mặt vỏ cứng, không bị lõm – đó là dấu hiệu dưa còn tươi, ruột giòn và nhiều nước.
Ngược lại, những quả dưa có vỏ nhạt màu, hoa văn mờ hoặc bề mặt mềm thường là dưa còn non hoặc đã để lâu, chất lượng giảm rõ rệt. Theo những người trồng dưa, ánh nắng mặt trời ảnh hưởng lớn đến độ ngọt, vì vậy những quả có lớp vỏ xanh bóng thường là dưa đã được “phơi nắng” đầy đủ, cho vị ngọt đậm đà hơn.

Nhìn cuống và rốn để biết dưa còn tươi hay không
Cuống dưa là phần dễ nhận biết nhất. Nếu cuống còn xanh, hơi cong và dày, đó là quả được hái khi vừa chín tới. Cuống khô héo, cứng hoặc rụng rời là dấu hiệu dưa đã hái lâu, không còn tươi.
Phần rốn dưa – vòng tròn nhỏ ở đáy quả – cũng nói lên nhiều điều. Rốn càng nhỏ và lõm nhẹ vào trong thì dưa càng ngọt, vỏ mỏng và thịt dày. Trong khi đó, rốn to hoặc hơi lồi thường là dưa có vỏ dày, ruột ít nước và vị nhạt. Chỉ cần để ý một chút ở hai chi tiết này, người mua có thể nhận ra sự khác biệt giữa dưa ngon và dưa thường.
Âm thanh giúp nhận biết ruột dưa
Một cách chọn dưa được nhiều người áp dụng là vỗ nhẹ vào vỏ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách nghe đúng âm thanh. Dưa chín, ruột đặc và ngọt khi vỗ vào sẽ phát ra tiếng giòn, vang, nghe “dong dong” hoặc “bong bong”, kèm cảm giác quả dưa rung nhẹ bên trong.
Ngược lại, nếu tiếng phát ra đục, nặng hoặc như bị “nghẹt”, quả dưa có thể bị non, ruột khô hoặc hỏng phần trong. Với một chút tập trung, người mua có thể phân biệt được sự khác nhau giữa các âm thanh này để chọn đúng quả chín tới.
Trọng lượng và “điểm vàng” là dấu hiệu cuối cùng
Khi hai quả dưa có kích thước tương đương, quả nào nặng hơn thường chứa nhiều nước, thịt đặc và ngọt hơn. Quả nhẹ bất thường thường là dưa quá chín hoặc mất nước. Cảm giác “nặng tay” khi cầm là yếu tố quan trọng cho thấy dưa đạt độ mọng nước tốt.
Ngoài ra, phần “điểm vàng” – nơi quả dưa tiếp xúc với mặt đất – cũng giúp nhận biết độ chín. Dưa chín tự nhiên thường có đốm vàng đậm, màu kem hoặc hơi cam. Nếu vết này trắng hoặc nhạt, đó là dấu hiệu dưa bị hái sớm, chưa đủ độ ngọt.

Trở thành người mua thông thái
Sau khi hiểu rõ những yếu tố trên, việc chọn dưa hấu ngon trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Không cần phụ thuộc vào cảm giác may rủi, chỉ cần quan sát vỏ, cuống, rốn, nghe âm thanh và thử cảm nhận trọng lượng, người mua có thể tự tin chọn được quả dưa chín, ngọt, giòn và tươi lâu.
Kinh nghiệm dân gian này tuy đơn giản nhưng đã được kiểm chứng qua thực tế trồng trọt và buôn bán nhiều năm. Dưa hấu ngon không chỉ mang lại vị mát lành cho ngày hè mà còn là minh chứng cho sự tinh tế trong lựa chọn của người tiêu dùng.