Thị trường chuyển nhượng hiện nay đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Mặc dù có thể lập kỷ lục về tài chính trong mùa hè này, nhưng hệ thống này không còn phù hợp và gần như không thể bị kiểm soát.
Làm sao để giải thích một hệ thống nơi cầu thủ có thể công khai đình công để ép chuyển nhượng, các thỏa thuận miệng giữa CLB và cầu thủ dễ dàng bị phá vỡ? Trong khi đó, một số cầu thủ từ chối trở về đội, chấn thương bất ngờ xuất hiện và không ai chia sẻ toàn bộ sự thật giữa những cuộc chiến truyền thông diễn ra liên tục.
Khi sự chuyên nghiệp bị trừng phạt
Giữa tất cả những hành vi tồi tệ này, một trong những cầu thủ chuyên nghiệp và tận tụy nhất, Marc Guehi, lại không thể có được vụ chuyển nhượng mà anh mơ ước. Vụ chuyển nhượng trị giá 35 triệu bảng của anh từ Crystal Palace đến Liverpool đã chính thức đổ bể.
Hậu vệ người Anh không nổi loạn, không hành xử thiếu kiểm soát hay từ chối thi đấu. Anh chỉ còn một năm hợp đồng và không có ý định gia hạn, vì vậy việc bán anh là hợp lý. Điều này sẽ gửi đi thông điệp gì cho các cầu thủ?
Câu trả lời nằm ở hai trường hợp khác. Alexander Isak và Yoane Wissa từ chối thi đấu cho câu lạc bộ của họ, gây áp lực công khai và cuối cùng đã có được thương vụ chuyển nhượng mà họ mong muốn.
Nếu kỳ chuyển nhượng hè này dạy chúng ta rằng hành động tiêu cực và gây rối mang lại kết quả tốt hơn là sự chuyên nghiệp, thì đó thực sự là một ngày buồn cho bóng đá.
Sự hỗn loạn và mập mờ thông tin
Một vấn đề lớn trong hệ thống chuyển nhượng hiện nay là sự thiếu minh bạch. Trong bóng đá, minh bạch gần như là một khái niệm khó tìm thấy. Các khoản phí chuyển nhượng không rõ ràng, chẳng hạn như giá trị chuyển nhượng của Isak, có thể là 125 triệu bảng hay 130 triệu bảng, nhưng không ai biết chính xác.
Quan chức cấp cao ở một câu lạc bộ lớn từng nói rằng họ không cần phải tiết lộ thông tin về các khoản phí, vì câu lạc bộ bóng đá là doanh nghiệp tư nhân.
Điều này cho thấy sự thiếu minh bạch trong bóng đá hiện nay, khác với thời Manchester United từng công khai các khoản phí đại diện. Tuy nhiên, Quỷ Đỏ đã từ bỏ chính sách này từ năm 2006 vì không muốn trông thật ngây thơ khi mà các câu lạc bộ khác không làm theo.
Thay vì là một hoạt động thể thao thuần túy, kỳ chuyển nhượng giờ đây đã trở thành một ngành công nghiệp riêng biệt. Người hâm mộ thường cảm thấy thất vọng khi đội bóng của họ không có những động thái mạnh mẽ vào ngày cuối cùng của kỳ chuyển nhượng, trong khi các chuyên gia lại tuyên bố đội này hay đội kia đã "chiến thắng kỳ chuyển nhượng".
Tuy nhiên, nhiều khi đó lại là những nhận định sai lầm, điển hình như vụ mua sắm của Tottenham sau khi bán Gareth Bale vào năm 2013, một thương vụ hoàn toàn thất bại.
Chúng ta cũng cảm thấy rằng các câu lạc bộ đang "lướt sóng" cầu thủ. Mặc dù Chelsea có thể phủ nhận, nhưng việc họ mua một số cầu thủ mà không có kế hoạch sử dụng, chỉ để tăng giá trị và sau đó bán đi, là điều đáng nghi ngờ và không rõ ràng.
Ví dụ điển hình là hậu vệ Renato Veiga chỉ chơi một trận duy nhất ở giải VĐQG và đã được bán đi với lợi nhuận 14 triệu bảng. Điều này không chỉ không tốt cho thể thao mà còn làm cho thị trường chuyển nhượng ngày càng trở nên nóng bỏng và thiếu minh bạch.
Giải pháp cấp bách để 'cứu' thị trường chuyển nhượng
Vậy các CLB có thể làm gì để cải thiện tình hình?
1. Đóng cửa sổ chuyển nhượng trước khi mùa giải bắt đầu
Việc giữ kì chuyển nhượng mở sau khi mùa giải bắt đầu là điều không hợp lý. Nếu lo ngại rằng bóng đá Anh sẽ gặp bất lợi so với các giải đấu Châu Âu, vấn đề này có thể dễ dàng giải quyết bằng sự đồng thuận toàn Châu Âu. Nếu các CLB không thể hoàn tất giao dịch trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 8, thì có thể nói rằng họ chưa chuẩn bị đủ tốt.
2. Buộc "kẻ nổi loạn" phải nộp yêu cầu chuyển nhượng chính thức:
Cần có một thỏa thuận đơn giản rằng nếu một cầu thủ từ chối tập luyện hoặc thi đấu để ép buộc một vụ chuyển nhượng, họ có nghĩa vụ phải nộp một yêu cầu chuyển nhượng chính thức. Điều này có vẻ hiển nhiên, nhưng lý do họ không làm vậy là vì họ sẽ mất đi cái gọi là "tiền thưởng trung thành" trong hợp đồng.
Điều này có thể được thực hiện thông qua một thỏa thuận với hiệp hội cầu thủ, tạo ra một rào cản tài chính đối với các hành vi thiếu chuyên nghiệp.
3. Mọi cầu thủ đều phải có điều khoản mua đứt
Mỗi cầu thủ nên có điều khoản mua đứt trong hợp đồng của mình, giống như quy định ở Tây Ban Nha. Mặc dù điều này không thể hoàn toàn ngừng được việc mặc cả hay đàm phán căng thẳng, nhưng nó có thể giúp hạn chế tình trạng đó.
Đồng thời, các điều khoản này cần được công khai, thay vì giữ kín, để tránh những rắc rối như vụ chuyển nhượng của Morgan Gibbs-White từ Nottingham Forest sang Tottenham không thành công.
Tuy nhiên, cũng giống như La Liga, các CLB lớn như Barca hay Real đã tìm rac ách khắc chế quy định trên, nhằm tránh những trường hợp như PSG chiêu mộ Neymar, bằng cách nâng mức phí cho những ngôi sao của họ lên đến hơn 1 tỉ euro, một con số gần như không thể chi ra
4. Công khai mọi chi phí và lương bổng
Việc công khai hoàn toàn sẽ mang đến sự minh bạch triệt để. Tại sao không có quy định yêu cầu công khai tất cả các khoản phí, phí đại diện và mọi chi phí liên quan đến một giao dịch?
Điều này bao gồm cả phí lót tay, thỏa thuận thưởng và lương của cầu thủ. Việc này rất quan trọng vì nó giúp các giải đấu và cơ quan đầu não quản lý một cách dễ dàng và khách quan hơn. Điều này cũng sẽ giúp các giao dịch được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả và chính xác.
Kỳ chuyển nhượng hiện đại đã trở thành một ví dụ rõ ràng về những vấn đề trong bóng đá hiện nay. Nó khuyến khích hành vi không chuyên nghiệp và thiếu minh bạch, khiến một phần quan trọng của bóng đá trở thành một cuộc chơi hỗn loạn và thiếu kiểm soát.
Đã đến lúc các nhà quản lý phải hành động để khôi phục sự công bằng và trung thực, tránh để bóng đá bị làm mờ đi bởi quyền lực và các cuộc chiến tài chính.
