Mỗi khi mùa hè tới, vải lại trở thành loại trái cây được nhiều người săn đón. Với vị ngọt thanh, mọng nước, hương thơm nồng nàn, quả vải không chỉ là món quà của thiên nhiên mà còn là "báu vật" trong y học cổ truyền.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn lo ngại việc ăn quá nhiều vải sẽ gây “nóng trong người”. Vậy phải ăn sao cho đúng? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị y học của vải và cách ăn để tận dụng tối đa lợi ích mà không gây hại cho sức khỏe.
Vải – "Ngọc trong các loại quả" theo Đông y
Theo y học cổ truyền, quả vải có tính ôn, vị ngọt hơi chua, quy vào kinh Tỳ và Can, mang lại nhiều công dụng:
Bổ tỳ ích gan
Sinh tân chỉ khát (giải khát, tạo dịch)
Lý khí bổ huyết, cải thiện sắc mặt nhợt nhạt
Danh y Lý Thời Trân từng ca ngợi vải là “món ngon dưỡng nhan”, đặc biệt thích hợp cho người khí huyết kém, phụ nữ sau sinh, người thể hàn, dễ lạnh. Tuy nhiên, người có thể chất âm hư, hay nóng trong cần cẩn trọng khi ăn.
Không chỉ ngon – Cả quả vải đều là thuốc
Thịt vải chứa nhiều đường tự nhiên, vitamin C, sắt và protein:
Bổ máu, dưỡng da hồng hào
Hỗ trợ giấc ngủ, giảm căng thẳng
Tăng cường thể lực cho người mệt mỏi
Hạt vải (còn gọi là lệ chi hạch) có tính ấm, vị ngọt hơi đắng:
Giảm đau do thoát vị bẹn, đau bụng kinh lạnh, đau dạ dày do khí lạnh
Bài thuốc cổ “Lệ Hương Tán” dùng hạt vải nghiền cùng đại hồi chữa đau do thoát vị
Vỏ vải có tác dụng thanh nhiệt, giải độc:
Dùng sắc nước uống để giảm tình trạng “nóng vải”
Dùng rửa ngoài trị chàm, ngứa
Lá và hoa vải cũng được dùng chữa đau họng, viêm khớp
Khoa học hiện đại nói gì về quả vải?
Nghiên cứu ngày nay đã chứng minh nhiều công dụng y học của quả vải:
Chống oxy hóa mạnh nhờ chứa polyphenol
Tăng cường miễn dịch qua các hoạt chất polysaccharide
Bảo vệ gan, giảm tổn thương do hóa chất
Chống viêm, giảm đau, đặc biệt từ chiết xuất hạt vải
Ăn vải thế nào để bổ dưỡng mà không bị “nóng”?
Đông y và dân gian đã kết hợp vải vào nhiều món ăn - bài thuốc:
Nước vải nấu táo đỏ, đường phèn: Giúp sinh tân, bổ khí
Vịt hầm vải, thịt nạc và hoa sen: Dưỡng huyết, bổ tỳ
Cháo vải: Vải nấu với gạo tẻ, hỗ trợ tiêu hóa, dưỡng dạ dày
Lưu ý khi ăn vải: Đừng để lợi hóa hại
Không ăn lúc đói, đặc biệt là trẻ nhỏ – dễ gây hạ đường huyết
Ăn vừa đủ: Người lớn nên giới hạn khoảng 300g/ngày
Người tiểu đường, nóng trong, nhiệt miệng, nổi mụn nên ăn hạn chế
Nên ăn kèm đồ mát như măng cụt, đậu xanh hoặc uống nước vỏ vải nấu để trung hòa tính nóng
Vải là loại trái cây bổ dưỡng, vừa ngon vừa tốt cho sức khỏe nếu biết sử dụng đúng cách. Từ Đông y đến khoa học hiện đại, đều công nhận vải có nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa, tuần hoàn, miễn dịch và sắc vóc. Chỉ cần ăn đúng thời điểm, đúng lượng, kết hợp các nguyên tắc cân bằng, bạn hoàn toàn có thể tận hưởng “vị ngọt của mùa hè” một cách an toàn, không lo nóng trong hay sinh bệnh.
