Hiện nay có rất nhiều công dân Việt Nam ngoài 60 tuổi nhưng không có lương hưu, vậy qua năm 2025 họ sẽ được hưởng chính sách hỗ trợ gì?
Được hưởng trợ cấp hằng tháng
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 quy định, từ ngày 1-7-2025, người lao động nếu đủ điều kiện hưởng lương hưu thì sẽ được hưởng lương hưu; đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Tuy nhiên, vẫn còn một đối tượng là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng chưa đến độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng chính sách trợ cấp hằng tháng theo quy định tại Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 như sau:
Đối tượng được hưởng
Khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 nêu rõ, điều kiện để người lao động được trợ cấp hằng tháng là đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:
- Công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu từ 1-7-2025 - thời điểm Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực tức là lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Trong đó, điều kiện hưởng lương hưu được nêu tại Điều 64 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 là có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên và một trong các trường hợp sau đây:
Đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường (tức lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng) trong trường hợp bị suy giảm khả năng lao động, làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn từ đủ 15 năm trở lên thì được nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn không quá 5 tuổi tức là 56 tuổi 3 tháng với lao động nam và 52 tuổi với lao động nữ tính từ 1-7-2025.
Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với điều kiện lao động bình thường (tức là từ 1-7-2025 lao động nam 51 tuổi 3 tháng và lao động nữ 46 tuổi 08 tháng), và có từ đủ 15 năm trở lên làm công việc khai thác than trong hầm lò. Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi làm nhiệm vụ được giao…
- Công dân Việt Nam chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Cụ thể:
Từ đủ 75 tuổi trở lên. Không hưởng lương hưu/trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng trừ có quy định khác Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội
- Không hưởng bảo hiểm xã hội một lần và không bảo lưu.
- Có yêu cầu được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình theo thời gian và mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Như vậy, người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và thêm điều kiện là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì được trợ cấp hằng tháng.
Mức hưởng trợ cấp hằng tháng
Mức trợ cấp hằng tháng thấp nhất được tính theo khoản 3 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng:
- Căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước trong từng thời kỳ.
- Rà soát, xem xét điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội định kỳ 3 năm.
Đề xuất được hỗ trợ bảo hiểm y tế
Thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế chiều 24/10, đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh) đề nghị xem xét bổ sung đối tượng tham gia bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ mức đóng là người cao tuổi từ đủ 60 tuổi trở lên.
Lý giải về đề xuất này, ông Bình cho biết, theo quy định của Luật Người cao tuổi, người từ đủ 60 tuổi trở lên là người cao tuổi được nhà nước quan tâm chính sách xã hội.
Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, người cao tuổi từ 80 tuổi trở lên mà không hưởng trợ cấp hằng tháng thì được trợ cấp xã hội và phát thẻ bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước bảo đảm.
Theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên không có lương hưu được nhận trợ cấp hưu trí xã hội và có thẻ bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đóng.
"Tuy nhiên, đối với người từ 60 tuổi trở lên đến dưới 75 tuổi mà không hưởng lương hưu, trợ cấp thì không có thẻ bảo hiểm y tế do nhà nước đóng. Tôi đề nghị đưa nhóm đối tượng từ 60 tuổi đến 80 tuổi, từ thời điểm 1/7/2025 thì người từ 60 tuổi đến dưới 75 tuổi được nhà nước đóng thẻ bảo hiểm y tế", đại biểu đề xuất.
Tuy nhiên, đây mới dừng lại ở đề xuất trong buổi thảo luận, chưa được luật hóa cũng như đề cập đến trong dự thảo nên chưa có cơ sở để xác định quy định này sẽ được áp dụng trong thời gian tới.